काठमाडौं : नेपाल चर्खा प्रचारक गान्धी तुलसी स्मारक महागुठी, काडाघारी काठमाडौंले श्रावण महिनाको अवसरमा रुद्री हवन तथा सत्यनारायण पूजन सम्पन्न गरेको छ।
सोमबार आयोजित धार्मिक अनुष्ठानमा विद्वान पण्डितहरूको अगुवाइ, वैदिक मन्त्रउच्चारण र स्थानीय गण्यमान्यहरूको सहभागिता रहेको थियो। अनुष्ठानको मुख्य उद्देश्य मुलुकमा शान्ति, समृद्धि र मेलमिलापको वातावरण निर्माण गर्नुका साथै वैदिक स्वराज्य सिद्धान्तलाई बल पुर्याउनु रहेको आयोजकको भनाइ छ।
महागुठीका संस्थापक तथा ‘नेपालका गान्धी’का रूपमा सम्मानित तुलसीमेहर श्रेष्ठले स्थापना गरेको संस्थाले सार्वजनिक हितका लागि निरन्तर काम गर्दै आएको छ। श्रेष्ठले आफ्नो जीवनको प्रारम्भिक वर्षमा भारतमा महात्मा गान्धीसँग करिब पाँच वर्ष बिताउँदै ब्रिटिश उपनिवेशविरुद्धको स्वतन्त्रता आन्दोलनमा प्रत्यक्ष साथ दिएका थिए। त्यही समय उनले वैदिक स्वराज्यको अवधारणा आत्मसात गर्दै नेपालको राणाशासनविरुद्ध प्रजातन्त्र ल्याउने अभियानमा सक्रिय भूमिका खेलेका थिए।
कार्यक्रममा ऋग्वेदको श्लोक “आ अद् वामीयचक्षसा मित्र वयं च सूरयः। व्यचिष्ठे वहुपाय्ये यतेमही स्वराज्ये॥” उद्धृत गर्दै स्वराज्यको भावनालाई प्रजातन्त्र, राष्ट्रियता र समावेशी राज्यको परिकल्पनासँग जोडिएको चर्चा गरियो। पण्डितहरूको व्याख्यानअनुसार यस सूत्रले ‘बिस्तृत र बहुमतद्वारा सञ्चालित शासनमा जनकल्याणका लागि निरन्तर प्रयत्नशील रहन’ सन्देश दिन्छ, जसलाई गान्धीले आफ्नो राजनीतिक–नैतिक जीवनमा अवलम्बन गरेका थिए।
आर्य समाजको विचारबाट प्रभावित तुलसीमेहरको योगदानलाई स्मरण गर्दै वक्ताहरूले धार्मिक अनुष्ठानलाई समाज रुपान्तरणको माध्यमका रूपमा प्रयोग गर्नुपर्ने धारणा राखे। विगतको दश वर्षे माओवादी द्वन्द्व र सम्भावित अन्य प्रकारका द्वन्द्वको पृष्ठभूमिमा, स्वराज्य भागवत कार्यक्रमको आधारमा ७५३ स्थानीय तहसँग सहकार्य गरी द्वन्द्व व्यवस्थापन, सुशासन, मेलमिलाप र सामाजिक न्याय प्रवर्द्धन गर्न सकिने विश्वास व्यक्त गरियो।
अनुष्ठानमा महासचिव तथा गुठियार गोमा गौतम, कार्यालय प्रमुख प्रेमप्रसाद लामिछाने, प्रशिक्षार्थीहरू, स्थानीय अगुवाहरू र सर्वसाधारणको उपस्थिति थियो। स्वामी सत्यदेवको विशेष उपस्थितिले पूजनमा ‘सिद्धि’ थपिएको अनुभव गरिएको आयोजकहरूले बताए।
आयोजकका अनुसार, वैदिक परम्परा, गान्धीको अहिंसात्मक आन्दोलनको सिद्धान्त र तुलसीमेहरको सामाजिक दृष्टिकोणलाई जोडेर सार्वजनिक हितका कार्यलाई निरन्तरता दिने योजना महागुठीको आगामी कार्यसूचीमा प्रमुख रूपमा रहेको छ। यस प्रकारका धार्मिक–सांस्कृतिक पहलहरूले समाजमा राष्ट्रिय एकता, धार्मिक सद्भाव र शान्तिको सन्देश फैलाउने अपेक्षा राखिएको छ।
