काठमाडौं : तिजको रहर आयो बरि लै… गीतको धुन बहुतै चर्चीत रहेको नेपाली समाजले धुमधाम संग तीज पर्व मनाउने गर्दछ।
भगवान शिवलाइ पतिको रुपमा पाउन गरिएको व्रत सफल भएकोले पनि सनातन हिन्दू समाजमा यो व्रत प्रति अगाध आस्था रहदै आएको पाइन्छ ।भाद्र शुक्ल पक्षको तृतिया तिथिमा शिव भगवान प्रकट प्रकट भइ माता पार्वतीलाई वरदान दिएकाले पतिको सुखका लागि महिलाहरु निराहार व्रत बस्ने गर्दछन।भाद्र शुक्ल द्वितिया देखि पञ्चमी सम्म चार दिन सम्म यो पर्व मनाउने गरिन्छ।
संयुक्तराष्ट्रसंघ शैक्षिक ,बैज्ञानिक तथा सांस्कृतिक संगठन युनेस्को ले अमुर्त सम्पदा संरक्षण महासंधी २००३ मा पारित गरे पश्चात् तीज जस्तो पर्व पनि महत्त्वपूर्ण सम्पदाको रुपमा सुचिकृत हुने अबस्थामा पुगेको छ।महासंधीको सन २०१० बाट नेपाल पनि पक्ष राष्ट्र भएकोले संस्कृति ,पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले तीज लगायतका अमुर्त सम्पदाहरुको सुचिकरण गर्न कार्यबिधि नै बनाएको छ।
महालक्ष्मी नगरपालिका वडा न ३ स्थित सृजना सामुदायिक टोल बिकास संस्थाले मिति २०८२ भाद्र ४ गतेका दिन सम्पुर्ण महिला हरुको उपस्थितिमा तीज शुभकामना आदानप्रदान कार्यक्रम आयोजना गरेर मनायो ।
महिला दिदीबहिनी हरुको खुसिका लागि गीत,नृत्य का साथै स्वादिष्ट भोजनको व्यवस्था गरि अमुर्त सम्पदाको परिचय अनुरुपको कार्यक्रम आयोजना गरि सम्पदा जागरणको अभियान बनाउन सक्यो । संस्थाका अध्यक्ष तोरण कार्की को अध्यक्षतामा सम्पन्न कार्यक्रममा हरि कार्की,सरिता घिमिरे,शिव प्र घिमिरे तथा धर्माचार्य केशवप्रसाद चौलागाईंले शुभकामना व्यक्त गरेका थिए ।
कार्यक्रममा बोल्दै चौलागाईले जहाँ नारीको सम्मान हुन्छ त्यहाँ देवता पनि खुसी हुने बताए । नेपालीहरुले तीजलाई सामान्य पर्वको रुपमा मात्रै मनाउन नहुने उनको भनाइ छ । चौलागाईले युनेस्कोले तीजलाई अमुर्त सांस्कृतिक सम्पदाको रुपमा सूचीकरण गर्ने तयारी गरेको सुनाए ।
उक्त अबसरमा संगीतकार टीका भण्डारीलाई संगीतका माध्यमले पुर्याउनु भएको योगदानको कदर गर्दै सम्मान गरिएको थियोे । सम्मानपछि बोल्दै भण्डारीले महिलाहरुको बीचमा सम्मानीत हुन पाउँदा खुसी लागेको प्रतिक्रिया दिए । उनले कुनै पनि पुरुषको सफलताको पछाडी महिलाको हात रहेको बताउँदै तीजमा हुने विकृतिलाई रोक्न सचेत हुनुपर्ने बताए ।
संस्थाका सचिव तिर्थराज ढकालले सभा सञ्चालनका साथै तीजको महत्त्व बारे प्रकाश पारेका थिए । स्थानीय सरकारले तीज लगायतका अमुर्त र मुर्त सम्पदाहरुको सूचिकरण समयमै गर्न पहल गरोस भन्ने आम महिला दिदीबहिनी हरुको बिचार रहेको थियोे ।
“तिथि पर्वमा हिंसा नगरौ “भन्ने सुत्र द्वन्द्व कालमा युद्ध बिराम गराउन पनि उपयोगी रहेको दृष्टान्त ले सम्भावित द्वन्द्व हरुलाइ समेत व्यवस्थापन गर्न अमुर्त सम्पदाहरुको भुमिका महत्त्वपूर्ण रहने गर्दछ। स्वराज्य र मेलमिलापको वातावरण बन्न गइ समाजमा खुसियालीको वातावरण बन्नेछ ।
